Laboratorija za zemljište novosadskog Instituta za ratarstvo je, u saradnji sa Agencijom za poljoprivredno zemljište iz Osijeka, 2012. godine započela projekat CHAIN – Poljoprivreda u saradnji sa prirodom. Ovaj projekat je finansiran od strane Evropske unije, iz IPA fonda za prekograničnu saradnju Srbije i Hrvatske i obuhvatio je sa hrvatske strane Osječko-baranjska županiju, a sa srpske strane Zapadnobački okrug. Projekat se nakon dve godine završava se 31. oktobra.

Osnovni cilj ove prekogranične saradnje jeste doprinos zaštiti životne sredine u pograničnoj oblasti kroz upravljanje rizicima od zagađenja zbog intezivne poljoprivredne proizvodnje. Da bi doprinos bio potpun, bilo je potrebno uspostaviti lanac saradnje na svim nivoima upravaljanja rizicima zagađenja životne sredine. Ovaj lanac počinje od poljoprivrednih proizvođača, preko njihovih zadruga, jedinica lokalne samouprave do nadležnih ministarstva i njihovih izvršnih organa. Velika dobrobit projekta je svakako saradnja naučnih institucija sa obe strane, razmena znanja i iskustava.

U okviru projekta osnovana je edukativna zadruga ”CHAIN”, sa sedištem u Somboru, čijim je članovima ali i drugim zainteresovanim poljoprivrednim proizvođačima, kao krajnjim korisnicima rezultata projekta, omogućeno sticanje novih znanja iz oblasti biljne proizvodnje i racionalne primene đubriva kao i upoznavanje sa zakonskim obavezama u oblasti poljoprivrede u Evropskoj uniji i kod nas.

Edukacija članova zadruge ”CHAIN” ali i drugih poljoprivrednih proizvođača sprovodila se tokom 2014. godine kroz niz seminara i radionica.

Tri održana seminara u okviru projekta CHAIN obuhvatila su predavanja na kojima su poljoprivrednim proizvođačima pojašnjene mogućnosti korišćenja predpristupnih fondova EU, zakoni koji se tiču zaštite životne sredine, predavanja o biljnoj proizvodnji u skladu sa zaštitom životne sredine, navodnjavanju, upotrebi stajnjaka i gajenju pokrovnih useva. Tema trećeg seminara bio je i Sistem za identifikaciju poljoprivrednih parcela LPIS (Land Parcel Information System), informacioni sistem o zemljištu koji je jedan od obaveza za svaku zemlju EU.

Kako bi se stvorio temelj za upravljanje rizicima u poljoprivredi, u okviru projekta postavljen je sistem za monitoring zemljišta i podzemne vode.

Članovi projektnih timova iz Laboratorije za zemljište novosadskog Instituta za ratarstvo i povrtarstvo i Agencije za poljoprivredno zemljište iz Osijeka, postavili su tačke za monitoring poljoprivrednog zemljišta na lokalitetima u Republici Hrvatskoj i Republici Srbiji. Postavljeno je deset tačaka za monitoring na teritoriji Osiječko-baranjske županije (Bilje, Erdut, Kneževi Vinogradi, Draž i grad Osijek) i Zapadne Bačke na lokalitetima Aleksa Šantić, Bogojevo, Obzir, Prigrevica i Kolut.

Birane su lokacije sa parcelama koje se đubre organskim đubrivom, nalaze se u sistemu intezivne poljoprivredne proizvodnje odnosno, na njima se primenjuju intezivne agrotehničke mere, koriste zaštitna sredstva i đubriva.

Na svakom lokalitetu izvršeno je otvaranje pedološkog profila, uzorkovanje zemljišta do dubine od jednog metra i postavljeni su pijezometri za uzorkovanje podzemne vode na dubinama od dva i pet metara. Prilikom uspostavljanja kontrolnih parcela za monitoring izvršeno je uzorkovanje zemljišta a uzorkovanje procedne vode iz pijezometara je vršeno periodično.

Rezultati su pokazali da analizirano zemljište nije opterećeno povišenim koncentracijama opasnih i štetnih materija što ukazuje na racionalnu upotrebu agrohemikalija. Međutim, iako je kvalitet analiziranog zemljišta u ovom trenutku zadovoljavajući u smislu sadržaja opasnih i štetnih materija, neophodno je nastaviti monitoring zemljišta, zaključak je učesnika projekta.

Ovaj projekat finansira EVROPSKA UNIJA

Ovaj dokument nastao je uz finansijsku podršku Evropske unije. Za sadržinu dokumenta isključivo je odgovoran Institut za ratarstvo i povrtarstvo i ni pod kakvim okolnostima se ne može smatrati odrazom stava Evropske unije.

agronews